«Россия Мадурони мамлакатни ташлаб қочишдан қайтарди». Венесуэладаги кейинги соатларда бўлиб ўтган воқеалар

30 апрель куни Венесуэла мухолифати раҳбари Хуан Гуайдо Каракасдаги ҳарбий-ҳаво кучларига тегишли базада олинган видеони эълон қилди. Видеода у ўзини қуршаб турган ҳарбийлар орасида туриб, мамлакатдаги барча ҳарбийларни ўзига қўшилишга ва Николас Мадуронинг узурпациясига чек қўйишга чорлади ва озодлик ҳаракатининг якуний босқичи бошланаётганини эълон қилди.

Венесуэла президенти Николас Мадуро мамлакатда намойишларнинг янги тўлқини бошланганига қарамасдан, қайсарлик билан хавфни инкор қилмоқда.

У ўз телемурожаатида «ўнг кучлар, Колумбия олигархияси ва Америка империяси» томонидан саҳналаштирилган намойишлар барбод бўлгани ҳақида гапирди. Мадуро мухолифатчиларнинг намойишларини давлат тўнтаришига уриниш сифатида баҳолади ва Венесуэла прокуратураси текширув ишлари бошлаганини маълум қилди. Венесуэла президенти «олий ҳарбий қўмондонликнинг тинчликни ҳимоя қилишдаги жасурлиги»ни эътироф этиб, ҳарбий раҳбариятга миннатдорчилик билдирди.

Бу вақтда эса мухолифат раҳбари Хуан Гуайдо намойишлар давом этаётгани, аммо унинг рақиби хорижий элчихонага яширингани ҳақида гапирди.

Гуайдонинг айтишича, унинг тарафдорлари «армия кўмагидан маҳрум бўлган» Мадуро устидан ғалаба қозонилмагунича кўчаларда қаршилик кўрсатишда давом этади. Ўз навбатида намойишлар арафасида Гуайдо томонига ўтган ҳарбийлар томонидан уй қамоғидан озод қилинган бошқа бир мухолифат етакчиси Леопольдо Лопес Испания элчихонасидан қўним топган (Лопес ва унинг рафиқаси келиб чиқишига кўра испанлар). Бундан ташқари, венесуэлалик 25 нафар ҳарбий Бразилия элчихонасидан бошпана сўраган. Бу мамлакат президенти Жаир Болсонару Мадуро режимига қарши ҳисобланади.

АҚШ Давлат котиби маълум қилдики, намойишлар бошлангач, Мадуро Венесуэладан Кубага қочиб кетмоқчи бўлган, аммо руслар уни бундан қайтаришган. Россия ва Мадуро буни инкор қилмоқда. «Кейинги кунларда Мадурони кўрганлар бўлмади. Унинг учун махсус самолёт тайёрланган, у кетишга тайёр бўлган, аммо биздаги маълумотларга кўра, руслар унга қолиши кераклигини айтишган», деди Майк Помпео CNN эфирида. Россия ТИВ расмий вакили Мария Захарова эса бу маълумотни «ахборот урушидаги фейк» деб атади. Мадуронинг ўзи ҳам ўзини мамлакатдан қочиб кетишдан қайтаришгани ҳақидаги маълумотни рад этди.

Дональд Трамп Кубани Венесуэлага ҳарбийларини жўнатишда айблади ва оролга бутунлай эмбарго қўллаш билан таҳдид қилди. «Агар кубалик ҳарбийлар ва айирмачилар ўлимга олиб борувчи ва Венесуэла конституциясини йўқ қилишга қаратилган ҳарбий ҳамда бошқа турдаги операцияларини зудлик билан тўхтатмаса, оролга тўлиқ эмбарго ва оғир санкциялар қўлланади», деди АҚШ президенти твиттерида. Куба раҳбари Мигель Диас-Канель Трампнинг таҳдидона сўзларини қоралади ва Венесуэлада кубалик ҳарбийлар йўқлигини маълум қилди.

Америка авиакомпаниялари самолётларига Венесуэла ҳудудини 48 соат ичида тарк этиш буюрилди. Бу ҳақда Reuters агентлиги АҚШ Фуқаролик авиацияси бошқармаси маълумотига асосланган ҳолда хабар тарқатган. Шунингдек, АҚШ авиакомпаниялари самолётларига Венесуэла ҳудудида пастлаб учиш (8 минг метрдан паст учиш) тақиқланган. Бу тақиқ Венесуэладаги «сиёсий беқарорлик ва таранглик кучайиши» муносабати билан қабул қилинган фармойишга кўра кучга киради.

Мадуро Венесуэла разведка хизматининг янги раҳбарини тайинлади. Аввалги раҳбар мухолифат сафига ўтган. Венесуэла президенти телемурожаатида маълум қилдики, Боливар миллий разведка хизматига (SEBIN) Густаво Гонсалес Лопес раҳбар этиб тайинланган. Лопес 2018 йилнинг кузигача ҳам шу лавозимда ишлаганди. Мадуро 2018 йил кузидан буён муассасани бошқариб келган Мануэль Фигеранинг истеъфосига изоҳ бермади, аммо Мадуро томонида қолган депутатлардан бири Херардо Маркеснинг маълумот беришича, Фигера мухолифат сафига қўшилган ва ҳарбий исён ташкилотчиларидан бирига айланган. Ҳозир у қаердалиги маълум эмас.

Венесуэладаги норозилик акциялари 30 апрель куни яна тикланди. Бир кун давомида тўқнашувлар оқибатида 70дан ортиқ киши жароҳатланган. Хуан Гуайдо 30 апрель кунги видеомурожаатида ўзини армия ҳам қўллаб-қувватлаётганини айтиб, Мадуро режимини ағдаришга қаратилган «Озодлик» амалиётининг сўнгги босқичи бошланаётганини эълон қилди. Шундан сўнг, Каракасда намойишлар алангаланиб, намойишчилар ва уларга қўшилган ҳарбийлар ҳамда Мадуро тарафдорлари ўртасида тўқнашувлар бошланди.

Интернетда тарқалган видеолардан бирида Гуайдо тарафига ўтган ҳарбийлар Мадурога содиқ қолган ҳарбийларни тўхтатишгани тасвирланган.

Яна бир видеода эса Миллий гвардия автомобилларидан бири намойишчилар устидан босиб ўтганини кўриш мумкин.

Охирги маълумотларга кўра, тўқнашувлар оқибатида 70дан ортиқ киши жароҳатланиб, 80дан ортиқ киши қўлга олинган. Мадуронинг айтишича, тўқнашувлар вақтида ҳукумат томонида қолган ҳарбийлардан 5 нафари жароҳатланган. Кенг кўламли намойишлардан кейин ҳукумат ижтимоий тармоқларга киришни тўсиб қўйди: шунингдек BBC ва CNN каналлари эфирлардан йўқолган.

Манба: kun.uz

• email
• facebook
• twitter

Back to the list